Omdenken is een populaire Nederlandse denkwijze en platform dat mensen leert om anders naar problemen te kijken. In plaats van een probleem te zien als iets wat opgelost moet worden of iets wat in de weg staat, zorgt Omdenken ervoor dat je datzelfde probleem gebruikt als startpunt voor iets nieuws. Ze beschrijven dit op hun website als volgt: “Omdenken is een manier van denken en doen, waarbij je kijkt naar de werkelijkheid zoals die is en onderzoekt wat je daarmee zou kunnen. Omdenken benadert een probleem als ruwe energie; frustratie die zijn vorm nog niet gevonden heeft. Je gebruikt de energie van het probleem voor iets nieuws” (Omdenken, z.d.).
Het doel van omdenken is het ombuigen van een probleem. In plaats van een “ja-maar probleem”, buig je dit om naar een “ja-en situatie”. Een ja-maar probleem gaat uit van weerstand: “Ja, ik zou wel willen reizen, maar ik heb er geen tijd voor.” Het woordje “maar” zorgt ervoor dat je geremt wordt in positieve gedachten en dus je weerhoudt van actie. In een ja-en benadering accepteer je de situatie zoals die is (“Ik heb het druk”), en kijk je wat je wél kunt doen (“en daarom plan ik nu alvast één vrije dag in om op stap te gaan”). Door op deze manier te denken, zul je minder weerstand voelen en meer positieve gedachten.
Een bekend voorbeeld dat het principe van omdenken goed weergeeft, is de bekende quote van Pippi Langkous: “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.” Waar veel mensen denken dat het misgaat omdat ze het nog nooit gedaan hebben, laat Pippi Langkous juist zien dat je er ook via een andere manier naar kan kijken. Vanuit deze invalshoek kijk je met meer nieuwsgierigheid en optimisme naar een onbekende situatie. Hierdoor creëer je ook vertrouwen. In plaats van dat je gedachten je ergens van weerhouden, maak je nu een nieuwe kans.
Ook ander onderzoek bevestigt hoeveel invloed omdenken kan hebben op een positieve mindset. Het daagt mensen uit om anders naar problemen te kijken en minder te blijven hangen in negativiteit of slachtofferschap. Door jezelf te trainen in het omdenken, word je creatiever in het omgaan met tegenslagen. Daarnaast kan het er ook voor zorgen dat je sneller tegenslagen en situaties die je niet kunt veranderen accepteert. Dit kan weer zorgen voor een vermindering van stress.
Omdenken is een perfect voorbeeld van positieve psychologie. In deze vorm van psychologie draait het om het herkennen en benutten van sterke kanten en eigenschappen en staan mogelijkheden en kansen juist centraal (Seligman & Csikszentmihalyi, 2000). Omdenken zorgt ervoor dat je flexibeler omgaat met bepaalde situaties en verhoogt onder andere de kans op zelfverzekerdheid. Wanneer je met prestatiedruk, onzekerheid en/of angst te maken hebt (vooral in onbekende situaties), kan omdenken ervoor zorgen dat je meer leert relatiever.
Op de website van Omdenken kun je nog veel meer vinden over dit begrip. Je kunt ze onder andere vinden op sociale media, maar hebben de podcast, trainingen en zelfs theatershows.
Literatuur:
-
Omdenken. (z.d.). Wat is omdenken? Geraadpleegd op 10 maart 2025, van https://www.omdenken.nl
-
Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5–14. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.5
